Op dit moment is er een groot gebrek aan benzine in Bolivia. Wie een volle tank wil, moet een nachtje (of soms zelfs meer) in de rij staan bij het benzinestation. Het heeft ook invloed op het busvervoer door het hele land. Zo kan het zomaar voorkomen dat je op het laatste moment naar een bus van een andere maatschappij wordt gestuurd, omdat de bus waar je een kaartje voor hebt gekocht te leeg is. Dat klinkt misschien niet als een enorm probleem, maar Sebas en ik komen toch voor een verassing te staan.

In de busterminals van Bolivia is het meestal een drukte van jewelste. De verkoopsters van tientallen busbedrijven roepen onvermoeid de bestemmingen om die ze in de aanbieding hebben, terwijl ze proberen boven het lawaai in de grote hal uit te komen. Net zoals bij de verkopers op straat is oogcontact meestal voldoende om prooi te worden van een van de vele belagers. Van taxi’s en bussen tot tours: we moeten eerst heel wat afwijzingen doen voordat we op de juiste plek terecht komen. Vaak is het kwestie van glimlachen en ‘gracias’ om de aanhoudende verkopers voorzichtig af te schudden. Het is soms een beetje irritant, maar we willen natuurlijk wel vriendelijk blijven.

Als we maar in La Paz aankomen

Bij aankomst in de terminal krijgen we te horen dat onze bus is geannuleerd en dat we mee moeten met een andere, iets minder ‘luxe’ maatschappij. Voor ons is dat geen probleem denken we nog, als we morgenochtend maar in La Paz aankomen.

Net zoals in onze oorspronkelijke bus, hebben we ook in deze nieuwe bus het stoeltype cama, wat bed in het Spaans betekent. De leuning van dit type stoel kan 160 graden, of met een beetje geluk 180 graden naar achteren worden gezet. Met een steuntje onder de voeten en een beetje fantasie is het dan net een soort bed. Inmiddels zijn we wel gewend aan lange busreizen en reizen we vaak ‘s nachts om een nacht in een hostel uit te sparen. Daarnaast heb ik het geluk dat ik haast overal ongestoord kan slapen, dus meestal kom ik redelijk uitgerust aan.

Wolkjes blazen

Eenmaal geïnstalleerd in onze cama stoel, merken we al snel dat er geen verwarming is in deze bus. In Bolivia kan het ‘s avonds behoorlijk koud worden en deze nacht is geen uitzondering. Bibberend proberen we ons te bedekken met onze jassen en de enige twee truien die we bij ons hebben. Het zou zomaar rond de 0 graden kunnen zijn, misschien zelfs wel daaronder. Ik kan in ieder geval wolkjes blazen en heb al het gevoel uit mijn tenen verloren. Hadden we nou maar die thermische kleding gekocht…

Sebas en ik doen nog een poging om op te warmen en wurmen ons met z’n tweeën in één stoel. Hoewel het eventjes helpt om weer op temperatuur te komen, krijgen we al snel kramp. We besluiten toch maar weer ieder in onze eigen stoel te gaan zitten. Het enige wat ik wil is slapen en warmte, maar daar komt tijdens deze rit weinig van terecht.

Arriveren zonder reservering

Verkrampt, verkleumd en moe komen we om zes uur ‘s ochtends aan in La Paz. We nemen een taxi naar het centrum, waar we op zoek gaan naar een hostel. Aangezien ik niet meer de capaciteit en het geduld heb om uitgebreid te gaan zoeken, kiezen we voor het tweede hostel dat een kamer met privé badkamer beschikbaar heeft. In vergelijking tot de eerste optie lijkt deze namelijk iets minder op een grimmige gevangenis en daarnaast voldoet de kamer ook nog eens aan onze eis van een raam met daglicht. 

Het voordeel van zonder reservering arriveren is dat je niet tot check-in tijd hoeft te wachten. In plaats van twee uur ‘s middags, kunnen we al om 7 uur ‘s ochtends onze nieuwe kamer in. We nemen snel een hete douche om een beetje te ontdooien en kunnen vervolgens uitrusten op een echt bed. Wat een helse busreis hebben we achter de rug! Dit gaan we in ieder geval niet nog een keer zo doen.

Mercado de brujas

Rond een uur of elf krijgen we trek en besluiten we een rondje door de stad te lopen. De lucht is strakblauw en in het zonnetje voelt het toch ineens warm buiten. Hoewel ik nog een beetje chagrijnig ben van alle ongemakken, verdwijnt het negatieve gevoel al snel wanneer we door de straten lopen. Ons hostel bevindt zich vlakbij de mercado de brujas, oftewel de markt van de heksen. We kijken onze ogen uit! Palo Santo, wat vaak in spirituele settings gebrand wordt om de energie te reinigen, ken ik alleen als kleine blokjes hout van ongeveer het formaat van je vinger. Hier worden enorme stapels verkocht die meer wat weg hebben van blokken voor de open haard. 

Wederom hangen ook hier weer overal dode baby lama’s in de etalages en kun je kruiden, crèmes en andere middeltjes vinden voor ieder kwaaltje wat je maar kunt bedenken. Wat me ook opvalt is hoeveel vrouwen hier nog in traditionele kleding rondlopen. We hebben de lange vlechten, hoge hoeden en wijde rokken wel eerder gezien in kleinere dorpen en steden, maar voor een stad vind ik het heel bijzonder dat die cultuur nog zo zichtbaar is. Meestal is de grote stad namelijk de eerste plek waar traditie verdwijnt, maar dat is hier dus niet het geval.

Boliviaanse muziekinstrumenten scoren

Aangezien er niet heel veel te beleven is in La Paz, blijven we maar een paar dagen met een gericht doel. We willen namelijk een aantal muziekinstrumenten mee naar huis nemen. Na wat rondvragen en vergelijken, slagen we uiteindelijk goed. Voor omgerekend 150 euro in totaal kopen we een prachtige charango, twee handgemaakte panfluiten, een quena (soort fluit, de vrouwelijke variant) en een quenacho (de mannelijke variant). Nu kunnen we onderweg vast oefenen en thuis nog meer muziek maken! 

Markt op 4150 meter hoogte

Op zondagen is er een grote markt, misschien wel de grootste van Zuid-Amerika vermoedt Sebas. We moeten daarvoor naar El Alto, de hoogste gelegen wijk van La Paz. Met drieënenhalve duizend meter hoogte is La Paz de hoogst gelegen hoofstad ter wereld, maar El Alto doet daar nog even een paar honderd meter bovenop. 

Op deze markt is letterlijk álles te koop. Van kleding en eten tot auto onderdelen en meubels. We komen er om thermische kleding te kopen, maar daarnaast is het uitzicht ook indrukwekkend. Vanaf boven kijk je uit over de uitgestrekte stad die tussen de berg- en gletsertoppen ligt. Een mooi gezicht!

En verder

Hoewel we het niet van plan waren, weet een verkoper op straat ons toch zijn optiek winkel in te leiden. Voor 40 euro laat Sebas een nieuwe bril maken inclusief glazen van -5. Hij had namelijk maar één bril en nergens ter wereld zijn we zulke goedkope brillen op maat tegengekomen. Beter nu hier, dan later in Nederland! 

In de meeste hoofdsteden zijn de prijzen in vergelijking tot de rest van het land meestal stukken hoger. Het grappige (en prettige) van La Paz is dat het hier juist andersom is. De hostels, het eten en het leven is hier stukken goedkoper dan de rest van het land. Misschien komt het omdat hier de meeste mensen wonen en in de stad het meeste wordt geproduceerd? Waarna het vervolgens naar de rest van het land moet worden vervoerd? Ik weet het niet precies, maar fijn is het natuurlijk wel dat we meer waar krijgen voor ons geld.

Een ander, wat minder cultureel, hoogtepunt zijn de goede westerse restaurants die we hier hebben ontdekt. Het lokale Boliviaanse eten bestaat vooral uit streetfood waar we allebei, net zoals de meeste toeristen, slecht tegen kunnen. Restaurants zijn vaak een veiligere optie, maar de keuze bestaat meestal maar uit een paar eenvoudige gerechten. Aan ChatGPT vroeg ik waar de beste betaalbare restaurants in La Paz te vinden waren en dat was een succes! Het zorgde ervoor dat we drie dagen achterelkaar in Café Del Mundo hebben gegeten. Even geen soep, rijst en vlees, maar taco’s, hamburgers en Thaise curry. Heerlijk! 

We hebben nog één bestemming in Bolivia op de planning staan, waar ook weer een nachtbus aan vooraf zal moeten gaan. We zijn nu in ieder geval beter voorbereid en met onze nieuwe thermische legging en fleece trui zal het vast appeltje eitje worden.